Dr. Yasemin Arslan Dt. Şule Arslan tüm yazıları e-posta gönder

Vejetaryenlik; sağlık mı moda mı?

Vejetaryenler düzenli doktor kontrollerine dikkat ettiklerinde daha sağlıklı olabilirler.

Bitkisel bazlı yiyecekler denilince akla genellikle düşük kalorili, pek doyurmayacak yiyecekler gelir. Oysa vücudumuz bunları sindirdikten sonra kendimizi hafif, atak ve enerjik hissederiz. 150-200 gram et yediğimizde ağırlık çökerken, bir porsiyon taze fasulye yedikten sonra hafif ve canlı hissederiz. Bilhassa yeşil yapraklı sebzeler, hayvansal besinlerin içerdiği toksik maddeleri temizleyici özelliktedirler. Böylece vücudumuzu yangıdan, asitlerden ve çeşitli atık maddelerden temizleyip arındırırlar. Ayrıca sebzeler vitamin ve eser element, meyvelerse vitamin, eser element, mineral ve enzim deposudur. Sebzelerin bazıları mineral içerirken, meyvelerin hemen hemen tamamı mineral zenginidir.Yani sebzeler arındırıcı, meyveler onarıcıdır.

Vejetaryen yani kırmızı ve beyaz etten fakir bir beslenme şeklinin sürekli uygulanması vücutta önemli bir görevi bulunan B12 vitaminin ve demirin eksikliğine yol açabilir. Ancak vejetaryen hayat tarzını seçenler demir takviyelerine, doktorları tarafından hazırlanmış beslenmeye ve check-up larına dikkat ettiklerinde sağlık sorunlarıyla karşılaşmayıp sanılanın aksine daha sağlıklı oluyorlar.

Glisemik indeksi düşük yiyecekler yavaş sindirilir ve tokluk hissi verir.

Lifli besinler tüketmelisiniz

Bitkisel besinler lif içerirler. Et, süt, yoğurt, yumurta gibi hayvansal besinler ise lif içermezler. Lifler; itici, süpürücü, iştahı azaltan, doygunluk veren ve kabızlığı gideren etkiye sahiptir. Hayvansal besinler yerine tüketeceğiniz lifli gıdalar mevsimine göre değişmekle beraber; kereviz, kuşkonmaz, çalı fasulyesi, brokoli, enginar, kabak, beyaz-kırmızı lahana, brüksel lahanası, bamya, pazı, ıspanak, karnabahar, patlıcan, biber, brokoli gibi sebzelerdir.

Ayrıca haftada üç kere sıklığında bakliyat tüketmelisiniz. Bakliyatlar hem vitamin içerirler hem de kuvvetli bitkisel protein depolarıdırlar. Örneğin bir bardak mercimek 19 gram, bir bardak kuru fasulye 12 gram, bir bardak nohut 11 gram, aynı miktar bezelye ise 9 gram, bir bardak kinoa 8 gr,1 kaşık chia tohumu 1.5 gr protein içerir. 100 gram kırmızı et ise yaklaşık 25 gram protein içerir.

Et yemek gereksiz mi?

Beslenmemiz için gerekli olan 22 çeşit aminoasit vardır. 11 tanesi vücudumuz tarafından sentezlenir diğerlerini ise besinler yoluyla almamız gerekir. Bunlara esansiyel aminoasitler adı verilir. Et, süt, yumurta gibi hayvansal protein kaynakları bu aminoasitlerin tamamını, bitkisel proteinler ise bazılarını içerirler. Bu yüzden sürekli vejetaryen olarak beslenirseniz destek aminoasitlerden almanız gerekir.

Bazı peynir çeşitleri tavuk göğüs etinden on kat fazla doymuş yağ içerirler.

Yetersiz miktarda proteinle beslenenler karnitin desteği almalıdır. Karnitin doğal olarak kurutulmuş ette bulunur.

Fazla miktarda hayvansal ürünlerle beslenen kişilerde oluşan asidi nötralize etmek için kemiklerden kalsiyum çekilir. Oysa bitkisel proteinler fazla asit üretmedikleri için osteoporozu tetiklemezler.

Dikkat etmeniz gerekenler

- Öncelikle yediklerinizi 30 kere çiğnemelisiniz. Yeterince çiğnemezseniz şişkinlik ve gaz şikayetiniz oluşur.

- Yemeklerinizin yanında ve harici zamanlarda bol miktarda ılık-sıcak limonlu su veya rezene çayı içmelisiniz.

- Sebze yemeklerini oda sıcaklığına gelmeden, buzdolabından çıkar çıkmaz soğuk olarak tüketmemelisiniz.

- Yoğurdu da oda sıcaklığında tüketmeye dikkat etmelisiniz.

- Her gün 1 saat yürüyüş yapabilir veya 10-15 dakika hulohop çevirebilirsiniz.

- Sirke, limon ve turşu hazmı kolaylaştırıcı etki yapar. Meze ve salatalarınızda kullanıp deneyebilirsiniz.

- Çorbalarınıza ince kesilmiş nane, maydanoz, dereotu ve yeşil soğanı çiğ olarak bol miktarda ilave edin.