Blog

RAMAZANDA SAĞLIK

Kadim dinlerin ve öğretilerin hemen hepsinde bir gelenek olan oruç 2016 Nobel ödülleri sırasında da çokça konuşuldu. Japon bilim adamı Yoshinori Ohsumi tıpta “apopthosizis” olarak bilinen ve hücre açlığı ve buna bağlı olarak vücut için zararlı hücre ölümlerinin de dahil olduğu bir dizi olayı gösterdi. Bu bilgiden günlük yaşamımızda faydalanmamızın yolu ise oruç tutulsa da tutulmasa da vücudumuzun zaman zaman maruz kaldığı açlığın aslında sağlığımıza çok iyi geldiği. İşte sağlıkla oruç tutmak için bazı ipuçları...

Çok çay içmek susuzluğu artırır

İftarla sahur arasında en az 8 bardak su içmeye özen gösterin. Oruç sonrası ya da sahurda çay içmek birçok kişi için vazgeçilmez olsa da aşırıya kaçılmamalı. Çayın diüretik (vücuttan su attıran) özelliği dolayısıyle ertesi günü susuzluk belirtileri yaşabilirsiniz. Ancak bitki çaylarını tüketebilirsiniz.

Sahurda

-Kan şekerindeki hızlı iniş - çıkışlar açlık hissinizi etkileyeceğinden günlük 1 çay kaşığı toz tarçın tüketebilirsiniz.

-Baklagiller, bulgur pilavı, kinoa, yulaf ezmesi gibi yiyecekler kan şekeri kontrolü sağladığından aynı zamanda tokluk hissi de verirler.

-Lifli gıdalar bağırsaklardan emilim süreci uzun olduğundan ramazanda olmazsa olmazdır. Benzer biokimyasal süreçlerle şekerin emilimini de önlerler. Brokoli, bezelye, elma, ahududu, yulaf, enginar, mercimek, bulgur, kepekli ekmek, nohut, avokado, fasülye , badem gibi.

-Yumurta çok değerli bir proteindir ve aynı zamanda tok tutucu olduğundan sahurda yemelisiniz.

-Muz ve avokado da tok tutucu meyvelerdendir. İftar - sahur arasında 2-3 porsiyon meyve canınızın tatlı istemesini engeller.

İftarda

-Zengin bir iftariyelik tabağı oldukça fazla tuz ve yağ içerdiğinden az tuzlu bir parça peynir, domates, birkaç tane zeytin, hurma, salatalık ve yeşilliklerden oluşan bir tabak çok daha akılcı bir seçimdir.

-İftarda orucunuzu açarken çorbanızı, suyunuzu içtikten sonra birkaç dakika midenizi dinlendirip yemeye öyle devam edin. Bu şekilde beslenme hem midenizi çok yormayacak hem de

sizi kalori bombardımanından koruyacaktır.

-Fırınlanmış, ızgara, haşlanmış, buğulanmış et ve balık çeşitlerinden sadece bir tanesinin sofrada olması yeterlidir.

-Et ve balık yerine zeytinyağlı bir yemek de sizi sağlıklı tutmaya ve doygunluk hissine yetecektir.

-Mevsim itibariyle de çok özlediğimiz domates ve salatalığın bol olduğu bir salatanız mutlaka olsun.

-Ev yapımı yoğurt ve ayran bağırsaklarda iyi bakterin çoğalmasını sağlıyor ve oluşturduğu dengeyle kötü bakterin ve mantarların çoğalmasını engelliyor. Ayrıca Uzakdoğu’da binlerce yıldır bilinen hatta ikinci beyin olarak tanımlanan bağırsaklardan serotonin emilimini artırdığı için mutluluk hissinizi artırıyor.

-Omega 3 eksikliği olmaması için balık tüketin

İftar ve sahurda örnek beslenme

Sahur

-Bir bardak ılık limonlu su

Birinci seçenek

-İskambil kağıdı büyüklüğünde peynir çeşitleri

-1 adet yumurta (istediğiniz şekilde pişirilmiş)

-3-4 adet zeytin

-3-4 adet hurma + 1 adet ceviz +2-3 fındık + 2-3 badem

-İki dilim ekmek -

2-3 bardak şekersiz çay

-Limitsiz domates, salatalık, maydanoz, roka (hafif zeytinyağlı, limon ve baharat soslu)

- Mevsim meyveleri ve bol su

İkinci seçenek

-Limitsiz domates,salatalık

-İskambil kartı büyüklüğünde peynir

-2-3 dilim ekmek

-1 adet ceviz+ 2-3 fındık +2-3 badem

Üçüncü seçenek

-1 su bardağı kadar yulaf ezmesi ve süt ya da yoğurt

-2 adet taze mevsim meyvesi (dilerseniz yulaf ezmesini sütle birlikte ısıtıp yumuşatıp, üzerine taze meyve ekleyebilirsiniz)

-1 adet ceviz+ 2-3 fındık + 2-3 badem

İftar

Birinci seçenek

-2 adet hurma + 3-4 adet zeytin

-1 adet ceviz + 2-3 fındık + 2-3 badem

-Bir kase sebze çorbası

-Haşlanmış kırmızı et veya tavuk eti veya balık

-İki dilim ekmek

-Limitsiz yeşil salata ( hafif zeytinyağı limon ve baharat soslu)

İkinci seçenek

-2 adet hurma,3-4 adet zeytin

-1 adet ceviz + 2-3 adet fındık + 2-3 adet badem (çiğ ve önceden suya konulmuş olarak tüketilirse enzimleri daha etkili olur)

-1 kase sebze çorbası kase sebze yemeği

-1 kase ev yoğurdu

-2 dilim ekmek

-Limitsiz yeşil salata

Özellikle kronik hastaların oruç tutarken dikkatli olması şart!

Ramazan ayında kronik hastalığı olan birçok hastamızın sorusu oruç tutup tutmamak yönünde oluyor. İftar ve sahur süreleri arasındaki uzun süren açlık ve susuzluk kronik hastalığın seviyesine göre bazı hastaları çok zorlayabilir. Dinsel kaynaklar orucun sağlıklı bireyler tarafından tutulması gerektiği yönünde. Oruç sağlıklı insanların sağlıklarına sağlık katıyor ve bazı hastalıkların da seyrini olumlu yönde değiştirebiliyor ancak birçok ağır seyreden kronik hastalıkta durumu kritikleştirebileceğini göz önünde tutmak gerek. Herhangi bir kronik hastalığınız varsa oruç tutabilmek için mutlaka doktorunuzun onayını almalısınız.

Kalp hastaları:

Vücuttan su ve tuzu atmak için diüretik (idrar söktürücü) kullanan hastalar uzun süren açlık ve sususuzluk durumunda çok yoğun bir su ve elektrolit kaybına uğrayabilirler. Bu sebeple oruç tutabilmek için doktor onayını almak şarttır.

Diyabet hastaları:

Oruç tutabilecek düzeydeki diyabetikler kan şekerini hızlı yükselten basit karbonhidratlardan (makarna, şeker, çikolata gibi) kaçınmalı. Proteinden zengin ve yeterince meyvenin olduğu bir diyet uygun olur. Ayrıca ara öğün mutlaka yapılmalı.

Reflü hastaları:

Reflüde midenin asit ve gıda içeriği yemek borusuna geri kaçar ve burada tahrişe neden olur (mide asiditesinin 2-3 pH değeri arasında olduğunu hatırlatalım ). Bu tahriş göğüs arkasında yanma ve ağrı gibi şikayetler yapar. Uzun süren açlık sonrası dikkatsizce fazla yenilen yemek reflüyü artıracaktır.

İftarda yüksek kalorili ve yağlı yemekler en aza indirilmeli.

Sigara, yağlı, biberli yiyecekler, çikolata ve fazla kahve de reflüyü artırabiliyor.

Kabızlık

Kabızlık sorunu olanlar çiğ sebze, meyve, zeytinyağlı yemek, kepekli buğday ürünleri, salata, hurma, bol bol lifli yiyecek tüketmeliler. İftar-sahur arası 2 litre su tüketilmeli.

Eğer kendinizi halsiz,yorgun,bağışıklığınız düşmüş gibi hissederseniz covide yakalanmamak için derhal dinlenmeye çekilmelisiniz.

Dikkat!

- Kontrol altındaki Troid hastaları, sahurdan yarım saat önce ilacını almalı.

- Kontrol altındaki anemi (Kansızlık) hastaları, yatmadan önce ilaçlarını almalı ve beslenmelerine azami özen göstermeli.

- Kontrol altındaki Astım ve KOAH hastaları, ilaçlarını iftar ve sahur arasında almalı.

- Yüksek kolesterol hastaları ilaçlarını iftardan sonra almalı ve beslenmelerine özen göstermeli.

- Oruç tutan ve kronik hastalığı olanlar sağlıklarında bir değişim fark ettiklerinde doktorlarına danışmalı.